Σιαλολιθίαση
Σιαλολιθίαση
Πρόκειται για διαταραχή που εμφανίζεται στους μείζονες σιαλογόνους αδένες, πιο συχνά σε άνδρες μέσης ηλικίας. Το σάλιο, πέρα από το νερό που είναι το κύριο συστατικό του, περιέχει και πολλές οργανικές και ανόργανες ουσίες. Οποιαδήποτε διαταραχή στη σύσταση ή την παροχέτευση του παραγόμενου σάλιου μπορεί να είναι η αρχή δημιουργίας σιαλόλιθου.
Οι σιαλόλιθοι δημιουργούνται μέσα στους αδένες, στο σύστημα των εκφορητικών πόρων τους. Είναι σκληροί με σχήμα σφαιρικό ή επίμηκες και έχουν χρώμα λευκό, κιτρινωπό ή καφέ.
Συχνότητα Εμφάνισης
- Υπογνάθιος αδένας: 80%
- Παρωτίδα: 19%
- Υπογλώσσιος αδένας: 1%
H αυξημένη εμφάνιση σιαλόλιθων στον υπογνάθιο αδένα οφείλεται:
- στην σύσταση του παραγόμενου σάλιου από τον αδένα (πιο βλεννώδες)
- στη θέση του αδένα ( η ροή του σάλιου είναι αντίθετη από τη βαρύτητα)
- στην κατασκευή του (ευρύς και κοντός πόρος)
Συμπτώματα
- Πόνος (συνήθως μετά από γεύμα)
- Αιφνίδια σκληρή διόγκωση
- Πυρετός
- Χρόνια διόγκωση (μετά από επαναλαμβανόμενες φλεγμονές)
Διάγνωση
Το 90% των σιαλολίθων είναι ακτινοδιαφανείς οπότε μπορούν να εντοπιστούν με απλή ακτινογραφία. Σε περίπτωση που ο λίθος βρίσκεται κοντά στην έξοδο του πόρου μπορεί να είναι ορατός και ψηλαφητός. Για τους λίθους που βρίσκονται πιο βαθιά, είναι χρήσιμη η χρήση υπερηχογραφίας και αξονικής τομογραφίας.
Θεραπεία
Σε περίπτωση αιφνίδιας διόγκωσης του αδένα λόγω απόφραξης του πόρου και εάν ο λίθος βρίσκεται κοντά στην έξοδο του πόρου και είναι ψηλαφητός, μπορεί να γίνει διαστοματική αφαίρεσή του. Αν ο λίθος βρίσκεται βαθιά στον πόρο ή μέσα στον αδένα, τότε αντιμετωπίζεται η οξεία φλεγμονή με αντιβιοτική θεραπεία. Αφού παρέλθει η οξεία φάση, μπορεί να αποφασιστεί η χειρουργική αφαίρεση του αδένα.